Çin’de teknoloji ve oyun şirketlerine regülasyon, kısıtlama, devlet kontrolü baskısı ve Evergrande özelinde sıkıntı büyüyecek görünüyor. Regülatör otorite Tencent, NetEase ve diğer oyun şirketlerini görüşmeye çağırarak çocuklara oyun süresi kısıtlaması ve video oyun içeriklerinin denetlenmesi gibi konuları hatırlattı. Ayrıca, Çin bu konuda haksız rekabet ve tekellerden kaçınılması ile alakalı da bu şirketlere baskı yapıyor. Çin’in piyasa düzenleyicisi geçen ay, tüm internet şirketlerinin haksız rekabetten kaçınması gerektiğini söyledi ve bu tür uygulamaları hedef alan taslak kurallar yayınladı. Şirketler şimdilik kurallarla alakalı bir sıkıntı belirtmediler. Ancak düzenlemelerin firmaların gelir getirici iş modellerini vurabileceğinden endişe ediliyor. Tencent, Çin’deki genç oyunculardan yalnızca küçük bir miktar oyun geliri geldiğini söyledi .2Ç21’de, Çin’deki brüt oyun gelirlerinin %2,6’sı 16 yaşın altındaki oyunculardan elde edildi. Taze bir haber olarak ise; Çin yeni çevrimiçi oyunların onayını durduracak. Didi’nin ise Pekin yönetimi tarafından belli oranda devlet kontrolü altına alınmak istendiği söyleniyor.
Büyük bir likidite sorunu yaşayan Evergrande, bazı kredi borçlarının ödemesini kaçırınca bazı tahvillerinin işlemleri durduruldu. Regülatör kurum, Evergrande’nin kreditörleriyle yeniden borç yapılandırma ve öteleme müzakereleri yapmasına izin verdi. 300 milyar USD’lik borcun nasıl yapılandırılacağı merak konusu…
Çin’de üretici enflasyonu ise Pekin yönetiminin emtia fiyatlarını soğutma girişimlerine rağmen yüksek olan girdi maliyetleri nedeniyle yüksek kalmaya devam ediyor. Ağustos ayında %9,5 olarak açıklanan ÜFE 13 yılın zirvesinde. Temmuz ayında ÜFE %9 olarak açıklanmıştı. Bu da maliyet baskısının artarak devam ettiğini gösteriyor. Ağustos ayındaki fiyat artışlarının çoğunu da kömür, kimya ve metal endüstrileri yönlendirdi. TÜFE ise %0,8 seviyesinde görece çok düşük ve hükümetin de %3 hedefinin oldukça altında. Gıda ve enerji gibi volatil kalemlerin dışarıda bırakıldığı çekirdek tüketici fiyat endeksi, Temmuz’daki %1,3’lük artışa kıyasla yıllık %1,2’de kaldı. Hizmetler sektörü talebini engelleyen seyahat limitleri de dahil olmak üzere Covid-19 delta varyantını frenlemek için sosyal kısıtlamalar sıkılaştırıldığından, uçak biletleri, seyahat ve otel odası fiyatlarındaki düşüşler aylık bazda tüketici enflasyonunu yavaşlattı.
Maliyet artışları, tüketici fiyatlarının kat kat üstünde ve yansımamış çok potansiyel var. Kar sürdürülebilirliği gereği firmaların bunu ilerleyen dönemde tüketiciye yansıtmaları olası, ancak karma ekonomik modelde bu o kadar hızlı olmayabilir. Malum, merkezi baskı.. Ekonomik büyüme açısından; Çin ekonomisi geçen yılki koronavirüs düşüşünden güçlü bir şekilde toparlandı, ancak son zamanlarda yurt içi Covid-19 salgınları, yüksek hammadde fiyatları, daha sıkı emlak kısıtlamaları ve karbon emisyonlarını azaltma kampanyası nedeniyle güç kaybediyor. PBOC, Temmuz ayında uzun vadeli likiditede yaklaşık 1 trilyon CNY (6.47 trilyon USD) serbest bırakan RRR indirimi yapmıştı. Merkez Bankası, büyümeyi artırmak için bu yıl içinde bankaların rezerv olarak tutmaları gereken nakit miktarında daha fazla kesinti yapabilir.
Kaynak Enver Erkan – Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı
